Από τη σιωπή στην άρθρωση λόγου: από τη μονοφωνία των μονόγλωσσων τάξεων στην πολυφωνία των πολυπολιτισμικών τάξεων |
| Η πολιτιστική ταυτότητα και η μαθησιακή ταυτότητα κατασκευάζονται εν πολλοίς μέσα στη διαδικασία της σχολικής τάξης. Η κατανόηση της αλήθειας αυτής είναι πολύ σημαντική και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολλαπλούς και θαυμαστούς τρόπους από ένα δάσκαλο που παραδέχεται το γεγονός ότι
όλοι προσερχόμαστε στα κείμενα με την υποκειμενικότητά μας, την κοινωνική μας τάξη, την εθνικότητά μας, το φύλο, την ηλικία μας, τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις μας, την οικογενειακή μας κατάσταση, την προσωπική μας συγκρότηση και όχι ως σπουδαστές της Φιλολογίας. Ο εκπαιδευτικός που διδάσκει λογοτεχνία με σεβασμό στις ταυτότητες των μαθητών του αφήνει πίσω του τις βεβαιότητες των φιλολόγων που γνωρίζουμε. Δε γνωρίζει επακριβώς την πορεία που θα πάρει το μάθημά του. Έχει κάνει, βεβαίως, τις επιλογές του και είναι, κατά τεκμήριο, πιο έμπειρος αναγνώστης από τους μαθητές και τις μαθήτριές του, αλλά γνωρίζει καλά πως δεν υπάρχουν προκαθορισμένες και έτοιμες απαντήσεις στο πλαίσιο μιας πολυπολιτισμικής τάξης. Ο δάσκαλος συντονίζει την πορεία των εργασιών και καθοδηγεί το διάλογο των μαθητών, αλλά εξίσου με τους μαθητές και τις μαθήτριές του μαθαίνει και ο ίδιος. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να συμβαίνει, αφού και αυτός διαβάζει τα λογοτεχνικά κείμενα σε συμφωνία ή σε σύγκρουση με τη δική του ταυτότητα; |
| Η παραγωγή προσωπικού λόγου |